11 Marzenie o wspólnocie
1. Wspólnoty ukształtowane przez misję
3. Wspólnota szkołą uczniów w misji
4. Wspólnota prorocka i kontemplująca
5. Wspólnota liturgiczno-modlitewna
6. Wzrastając w Duchu. Praktyka rozeznania w życiu osobistym i wspólnotowym
7. Przywództwo i organizacja wspólnoty
8. Przemiana konfliktów we wspólnocie
9. Przebaczenie i pojednanie we wspólnocie
10. Życie i misja we wspólnocie różnych kultur i pokoleń
11. Marzenie o byciu wspólnotą
"Ojcze Święty, zachowaj ich w Twoim imieniu, które Mi dałeś (…) aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w Nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał" (J 17, 11b.21).
"Tak jak Jezus Chrystus jest jednością z Ojcem i Duchem, tak i my misjonarze powinniśmy stanowić w Nich jedność, aby świat uwierzył w Chrystusa. Naśladujmy wspólnotę życia apostolskiego z Chrystusem i pierwotny Kościół wyznawców Chrystusa, którzy mieli jedno serce i jedną duszę" (Konstytucje 10).
Wstęp
Jesteśmy misjonarzami. Życie braterskie we wspólnocie jest naszym pierwszym orędziem misyjnym[1]. Dlatego musimy podkreślić, jak ważna jest pozytywna wizja wspólnoty. Musimy mieć piękne marzenie odnośnie do naszej wspólnoty! Papież Franciszek nieustannie zachęca do posiadania marzeń:
„Nie trać możliwości marzenia o przyszłości. Każdy z nas musi marzyć o swojej rodzinie, o dzieciach i rodzicach: wyobrazić sobie, jak chciałbym, aby potoczyło się ich życie. Również księża muszą marzyć o tym, czego pragną dla wiernych. Trzeba marzyć jak marzą młodzi, którzy są „nieskrępowani” w swoich marzeniach i w nich odnajdują swoją drogę. Nie traćcie zdolności do marzeń, bo marzyć to otwierać drzwi na przyszłość. Bądźcie owocni w przyszłości”[2].
Takie marzenia podtrzymują nasze wysiłki. Marzenie wyznacza kierunek. Kiedy marzenie o idealnej wspólnocie klaretyńskiej jest wyraźnie wyryte w naszym umyśle i sercu, będzie ono miała „moc przyciągania”, które może nas pociągnąć do jego osiągnięcia. Pismo Święte i nasze Konstytucje dają nam obraz idealnej wspólnoty. Inne nauki mogą dostarczyć nam spostrzeżeń i informacji, które mogą nam pomóc w budowaniu na fundamencie wiary. W tym rozważaniu, zatytułowanym „Marzenie o Wspólnocie”, czerpiemy z podejścia doceniającego i metodologii 4–D (Discovery, Dream, Design, Destiny): odkrywanie, marzenia, planowanie i zobowiązania. Zatrzymamy się nad pozytywnymi, mocnymi stronami, odkrytymi w ankiecie przeprowadzonej w ramach przygotowań do „Projektu MS 70.5” i stworzymy propozycje idealnego życia wspólnoty klaretyńskiej oraz zaproponujemy sposoby zaprojektowania celu i wprowadzenia ich na poziomie lokalnym.
1. Podstawy interdyscyplinarne
Podchodzimy do marzenia o budowaniu wspólnoty z perspektywy interdyscyplinarnej: biblijnej, duchowej, klaretyńskiej i psychologicznej. Wykorzystujemy ich wkład w marzenie o budowaniu idealnych wspólnot klaretyńskich.
1.1 Modele biblijne
Zaczynamy od Pisma Świętego. Możemy to zrobić we wspólnocie: członkowie są zaproszeni do poznania wybranych modeli wspólnot ze Starego i Nowego Testamentu oraz odkrywania cech każdego modelu. Szczególnie pożyteczne byłoby przyjrzenie się biblijnym opisom doświadczeń wspólnoty apostolskiej z Jezusem w jej centrum. Poniżej podano dwa przykładowe modele. Można także poszukać innych modeli biblijnych.
a) Model z Księgi Wyjścia
Cechy Wspólnoty Księgi Wyjścia mogą nam posłużyć w dążeniu do bycia w pełni funkcjonującą wspólnotą według Serca Bożego. Cechy tego modelu to:
- Duża, zróżnicowana grupa[3].
- Łączy ich wspólne dziedzictwo, historia i pamięć.
- Przykazania dane na Synaju jednoczą ich jako wspólnotę.
- Centralne miejsce Boga i Liturgii jako czynnika jednoczącego: „Namiot Spotkania”[4] i przestrzeganie szabatu.
- Wspólnota szuka zbiorowego przebaczenia w chwilach zbiorowej porażki.
b) Model Wspólnoty Apostolskiej
Niektóre z jego cech to:
- Otwartość i różnorodność: Apostołowie są powoływani z różnych środowisk (rybaków, poborców podatkowych, fanatyków, uczonych, ubogich), o różnym charakterze. W Kościele są mile widziani ludzie różnych kultur[5].
- Autentyczność: mówienie prawdy z miłością[6]. Nie okłamują się nawzajem[7].
- Wzajemność, bycie „dla siebie”[8].
- Uprzejmość i empatia[9].
- Miłosierdzie[10].
- Pokora[11].
- Poufność: Unikanie „plotkowania”[12] i narzekania[13].
- Częste spotykania: Nie rezygnujcie ze spotkań[14].
- Wzajemna zachęta do miłości i czynienia dobra[15].
1.2. Modele teologiczne
Teologia i duchowość dostarczają obfitych zasobów do zrozumienia i budowania wspólnot. Podsumowujemy tutaj kilka spostrzeżeń z pracy Wspólnota Skoncentrowana na Ewangelii: Przewodnik Lidera, autorstwa Roberta H. Thune i Willa Walkera.
a) Model Trynitarny
Credo Nicejskie (ok. roku 325) określa Trójcę jako wspólnotę osób: jeden Bóg, trzy Osoby. Zanim zaistniała ludzka wspólnota, jeszcze zanim powstał wszechświat, istniał Bóg, mieszkając w doskonałej harmonii, w swej troistej istocie.
W opisie stworzenia w Księdze Rodzaju ów Bóg w Trójcy Jedyny mówi: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz”[16]. Jesteśmy stworzeni na obraz Boga i na Jego podobieństwo. Nasza tęsknota za wspólnotą jest głęboka i pierwotna: zostaliśmy stworzeni, by być uosobieniem Bożego obrazu. Bóg nas połączył, abyśmy byli wspólnotą i komunią.
Jezus nas wyzwala do życia, na wzór Boga i odzwierciedla Jego dobroć wobec świata. Przywrócił nam zdolność do budowania wspólnoty; wspólnoty ludzi z każdego plemienia, języka i narodu[17]. Bóg stworzył nas dla wspólnoty, a Jezus odkupił nas dla wspólnoty.
b) Model eschatologiczny
Jesteśmy wezwani do bycia wspólnotą, która odzwierciedla „nowe niebo i nową ziemię, w których mieszka sprawiedliwość”[18]. Bóg chce, abyśmy byli odnowionym stworzeniem, w którym żyjemy w harmonii ze sobą i z Bogiem. Bóg „uświęca” nas do bycia wspólnotą odkupioną z Duchem Świętym jako sprawcą i Ewangelią jako narzędziem uświęcenia. To uświęcenie odbywa się we wspólnocie.
We wspólnocie jesteśmy zmuszeni do konfrontacji z naszymi słabościami, wadami i grzechami… i to dobrze! To otwiera nas na wyciąganie ręki i przytulanie się jako słabe istoty ludzkie, które potrzebują przemieniającej i uświęcającej mocy Łaski Bożej.
c) Model duchowy
Wspólnota to miejsce, w którym rozpoznajemy i szanujemy obraz Boga w każdym człowieku. We wspólnocie łączymy wiarę i działanie, aby wzbudzić zaangażowanie na rzecz Ewangelii i pokonać niesprawiedliwość. Polegamy na czytaniu Biblii, modlitwie i wspólnotowym uwielbieniu, aby uzyskać wewnętrzną siłę. Niektóre z duchowych cech wspólnoty to:
- Jezus w centrum: Należymy do Jezusa i współpracujemy w Jego dziele Królestwa. To, co było wspólne dla wspólnoty apostolskiej, to wezwanie Jezusa. Uczniami są ci, którzy słuchają Jego słowa i są mu posłuszni.
- Komunia braterska: Komunia braterska obejmuje dawanie świadectwa o życiu Trójcy Świętej, bycie znakiem komunii kościelnej, dzielenie się i cieszenie się owocami wzajemnych darów, troskę o drugiego, współodpowiedzialność, przebaczenie jako środek do uzdrowienia i ukierunkowanie ku jednej misji na podstawie powołania.
- Modlitwa: Modlitwa jest podstawą każdej wspólnoty chrześcijańskiej, a zatem i wspólnoty osób konsekrowanych.
- Eucharystia: Eucharystia jest sercem wspólnoty zakonnej[19]. Poprzez Eucharystię uczymy się łamać siebie dla dobra innych we wspólnocie.
- Cisza: Modlitwa wymaga atmosfery spokoju i ciszy. Jeśli odmawiasz sobie i innym samotności, odrzucasz wezwanie Chrystusa i nie możesz mieć udziału we wspólnocie i z tymi, którzy są powołani.
- Przebaczenie: Wspólnota jest miejscem przebaczenia, gdzie musimy je praktykować w naszym codziennym życiu. Przebaczenie jest spoiwem, które nas łączy.
- Uczestnicy jednej misji: wszyscy uczestniczymy w jednej misji i dlatego angażujemy się w misję otrzymaną od wspólnoty, w duchu służenia Kościołowi i światu.
1.3. Zgromadzeniowe modele charyzmatyczne
Nasz charyzmat, Konstytucje, przykład naszego Założyciela, nasze tradycje i dokumenty kapitulne dają nam wizję przykładnej wspólnoty. Oto kilka wzorów, które można zaczerpnąć z charyzmatycznego dziedzictwa Zgromadzenia:
a) Model z Konstytucji
Oto podsumowanie cech wspólnoty klaretyńskiej ukazanej w Konstytucjach. Zapraszamy do refleksji i dyskusji w twojej wspólnocie na temat tego, jak widoczne są te cechy we wspólnym życiu:
- Całe nasze życie misyjne jest kierowane i kształtowane przez miłość i wypełnia nakaz miłości Boga oraz siebie nawzajem jako członków jednego ciała[20].
- Przyjęliśmy „wspólne powołanie” (współ-powołanie), a zatem dzielimy życie rodzinne i posługę z naszymi braćmi we wspólnocie[21].
- Eucharystia jest znakiem jedności i więzi miłości naszego życia braterskiego. Nasza braterska wspólnota karmi się modlitwą, zwłaszcza liturgiczną[22].
- Każdy z nas realizuje zbiorową misję na trzy różne sposoby: jako członek wspólnej posługi; jako osoba, która otrzymała posługę od wspólnoty; jako osoba niezdolna do czynnej służby z innymi, ale angażująca się poprzez ofiarowanie swoich cierpień i modlitw. We wszystkich tych działaniach angażujemy się w posługę jako członkowie wspólnoty[23].
- Każdy z nas powinien nieustannie współpracować, aby budować wspólnotę. Nasza mowa ma być pokorna i miłosierna; unikać wszystkiego, co mogłoby zranić przyjaźń, powstrzymywać się od siania niezgody, kłótni, narzekania; i nigdy nie osądzać się wzajemnie ani nie być wobec siebie podejrzliwymi[24].
- Musimy celebrować różnorodność pochodzenia i dary naszych członków we wspólnocie: zachować jedność Ducha, serdecznie i bratersko powitać każdego współbrata, który odwiedza nasz dom[25].
- Musimy troszczyć się o chorych i osoby starsze w naszych wspólnotach[26].
- Nawet po śmierci nasi bracia pozostają członkami naszej wspólnoty i łączymy się z nimi poprzez modlitwę[27].
b) Model Missionarii Summus
Na XXV Kapitule Generalnej Papież Franciszek wezwał nas, Misjonarzy Klaretynów, do skoncentrowania naszego życia misyjnego na trzech głównych filarach: adorować, chodzić i towarzyszyć. Biorąc do serca wezwanie Ojca Świętego, Zgromadzenie nakazało sobie, dokumentem Kapituły Generalnej Missionarii Summus, trzy procesy przemiany:
- Pierwszy proces: stawanie się Zgromadzeniem „w ruchu”.
- Drugi proces: bycie wspólnotą Świadków i Posłańców.
- Proces trzeci: Bycie tymi, którzy wielbią Boga w Duchu.
Zachęcamy was, indywidualnie i razem jako wspólnota, do przeczytania i zastanowienia się nad tym, jak te trzy procesy zostały zrealizowane we wspólnocie, jako że zadania są realizowane kolektywnie jako rodzina braci w wierze. Możesz zadać następujące pytania (to tylko przykłady) i możesz ułożyć więcej własnych:
- W jaki sposób pracowaliśmy razem jako jedna wspólnota, aby identyfikować się i reagować „pomysłowo i innowacyjnie” na potrzeby ludzi na marginesie?[28]
- Jak ewangelicznie utożsamialiśmy się, jako jedna wspólnota w naszym stylu życia i systemie wartości, z życiem ludzi na marginesie?[29]
- Jak budujące było nasze życie we wspólnocie, aby być inspiracją dla młodych do zaangażowania się w życie konsekracją i posługą?[30]
- Czy nasza wspólnota żyje żywym czasownikiem czy nieistniejącym rzeczownikiem?[31]
- Jak bardzo misyjna jest nasza wspólnota?[32]
- Czy nasze wykorzystanie zasobów ekonomicznych i materialny sposób życia są ewangeliczne?[33]
- Czy nasze procesy zarządzania lokalnego i rozeznawania we wspólnocie były „według Bożego serca”?[34]
- Czy nasze wspólnotowe życie duchowe było radosnym życiem nieustannej adoracji Ojca, słuchaniem Słowa Bożego, formowaniem się w kuźni Serca Maryi, świadomością towarzyszenia naszego Ojca Założyciela i braci Męczenników?[35]
1.4. Model psychospołeczny
Nauki społeczne wskazują wiele cech udanej organizacji w czasach nowożytnych, gdzie międzykulturowe wspólnoty członków wymagały znacznej asymilacji i akomodacji. Ich odkrycia i sugestie powinny być poważnie brane pod uwagę, kiedy planujemy budować nasze wspólnoty, zwłaszcza gdy żyjemy w kontekście wielokulturowym. Podkreślają one następujące aspekty:
- Akceptacja i docenienie: Jedną z najgłębszych potrzeb ludzkiego serca jest potrzeba bycia docenianym i akceptowanym. Każdy chce być doceniany, kochany i akceptowany takim, jakim jest.
- Wzajemne zaufanie i zrozumienie: Wzajemne zaufanie i zrozumienie leżą u podstaw życia wspólnoty.
- Dzielenie się i troska: Troska o siebie nawzajem jest aktem świadomości innych i ich własnej rzeczywistości.
- Komunikacja: Otwartość i dialog między członkami wspólnoty, przejrzystość i konstruktywna braterska konfrontacja oraz pełna współczucia i wolna od przemocy komunikacja budują wspólnotę[36].
- Współpraca: We wspólnocie członkowie powinni pracować zespołowo, aby osiągnąć wspólny cel.
- Poczucie przynależności: Każdy członek wspólnoty musi czuć, że do niej należy. Wśród członków powinno być miejsce na zabawę, humor, śmiech i rekreację.
- Docenienie różnorodności kulturowej: Z naszym wezwaniem do uniwersalności musimy być otwarci na wszystkie kultury i doceniać różnorodność jako bogactwo pomimo wyzwań, jakie niesie.
- Inteligencja emocjonalna: Członkowie muszą nauczyć się konstruktywnego zarządzania swoimi emocjami, a liderzy powinni tworzyć pozytywne emocje we wspólnocie. Gdy rozkwitają pozytywne emocje, owocują lepszymi decyzjami, większym entuzjazmem i większą skutecznością misji.
2. Proces Rozeznania Doceniającego (AI)
Po zapoznaniu się z teoretycznymi podstawami budowania wspólnoty naszych marzeń, przechodzimy teraz do praktycznego budowania wizji naszej wspólnoty – jak wygląda ona w prawdziwym życiu. W tym celu polegamy na podejściu, które jest wysoce skuteczne w organizacjach i instytucjach, a mianowicie na Appreciative Inquiry (AI) – podejście doceniające. Aby pomóc Ci zrozumieć i zastosować AI, zaczniemy od krótkiego opisu jej dynamiki, a następnie przedstawimy schemat jej zastosowania w budowaniu naszych wspólnot.
Stwierdzono, że AI jest bardzo skutecznym, opartym na sile podejściem do budowania dynamicznych organizacji i instytucji w korporacyjnym świecie. Służy do generowania lepszej przyszłości dla organizacji poprzez angażowanie ludzi w pozytywne myślenie.
AI stara się budować konstruktywny związek między ludźmi w kontekście ich przeszłych i obecnych możliwości:
Osiągnięcia, aktywa, niezbadane potencjały, mocne strony, wzniosłe myśli, możliwości, ważne momenty, przeżyte wartości, historie, przejawy mądrości, możliwe przyszłości i inne dobra...
AI to coś więcej niż filozofia, to podejście/metoda budowania grupy i wprowadzania zmian transformacyjnych poprzez rozmowy z udziałem wszystkich członków. Oznacza to, w naszym przypadku, że wszyscy członkowie wspólnoty aktywnie w nim uczestniczą, jeśli celem jest planowanie życia jako wspólnoty misyjnej. Jeśli ma zbudować grupę do akcji misyjnej, uczestnikami są ci, którzy są w nią bezpośrednio zaangażowani, a także przedstawiciele odbiorców i współpracownicy. W przedstawionym poniżej modelu zakładamy, że dążymy do stworzenia wizji życia idealnej klaretyńskiej wspólnoty misyjnej.
Właściwy proces rozpoczyna się od zidentyfikowania lub wspólnego zdefiniowania celu, tematu procesu zmiany. W naszym przypadku, jeśli odbywa się to na początku roku z myślą o pracy zespołowej, można by to określić jako „budowanie idealnej wspólnoty na bieżący rok”. Podobnie można to wykorzystać do stworzenia wizji instytutu, np. szkoły lub Kapituły naszych Organizmów Większych. Następnie należy postępować zgodnie z etapami Odkrycia, Marzenia, Projektowania i Celu.
2.1. Odkrywanie
Faza odkrywania polega na odkryciu kluczowych mocnych stron wspólnoty i docenieniu tego, co jest najlepsze. Faza ta polega na zrozumieniu, co daje życie twojej wspólnocie i co zaprowadziło ją tak daleko lub do tego momentu w jej historii. W Odkrywaniu skupiasz się na:
- Zbieranie: Tutaj członkowie angażują się w opowiadanie historii – twoje własne najlepsze doświadczenia lub najlepsze historie, które inni mówią o twojej wspólnocie. Zbierz kluczowe cechy („siły życiowe” wspólnoty) odkryte na podstawie historii Twojej wspólnoty, gdy przeżywała najlepsze chwile. Jeśli grupa jest duża, można to zrobić w mniejszych grupach i połączyć wyniki na forum, na przykład w kontekście Kapituły lub kiedy odbywa się to w większych instytucjach, takich jak szkoła.
- Mapowanie: Jest to proces w dużej grupie, który mapuje wnioski wokół tematów, które wyłaniają się z historii opowiadanych w fazie zbierania. Może obejmować zasoby, zdolności, relacje, partnerstwa i pozytywne nadzieje.
- Identyfikowanie trwałych czynników: jest to proces wykonywany w dużej grupie, aby zidentyfikować czynniki, które utrzymywały wspólnotę w czasie, zebrane z poprzedniego mapowania.
2.2. Marzenia
Jeśli faza Odkrywania była spojrzeniem na przeszłość i teraźniejszość, faza marzenia polega na ukazaniu marzeń członków o ich przyszłości jako wspólnocie/instytucie.
Po odkryciu atutów i mocnych stron waszej wspólnoty na podstawie przeżytych doświadczeń członków oraz cech, które porównaliście z innymi wspólnotami lub ideałami Zgromadzenia, członkowie mogą teraz stworzyć wizję wspólnoty na nadchodzący rok. Ideał, którym chcesz żyć, jest zawarty w kilku konkretnych stwierdzeniach zwanych Prowokacyjne Propozycje (PP). Są prowokacyjne, ponieważ zawierają ambitne propozycje, nie jako przyszłe możliwości, ale tak, jakbyś już żył nimi w teraźniejszości.
Oto model PP organizacji korporacyjnej. Zobacz, jak wyraża trudną wizję, opisaną tak, jakby miała miejsce teraz. Zamiast stwierdzać, że organizacja XYZ „będzie” modelem, mówi „jest”. Podkreśla jakość relacji wewnątrz organizacji oraz z innymi organizacjami, a tym samym tworzy nową koncepcję „koopetycji”, aby wyrazić zarówno współpracę, jak i rywalizację w tym samym czasie!
„Nasza organizacja X to model koopetycji. Równoważy współpracę i rywalizację między zespołami wewnątrz organizacji i na zewnątrz z partnerami sojuszu, którzy są również naszymi konkurentami. Każdy w X ma informacje potrzebne do wykonywania swojej pracy. Nasz system tworzenia i zarządzania wiedzą pozwala każdemu z nas stworzyć spersonalizowane portfolio informacji potrzebnych do wykonywania naszej pracy w sposób profesjonalny i troskliwy”.
Tak więc w fazie marzenia zadajecie sobie pytanie, jak wygląda wasza idealna wspólnota i opisujecie ją w trzech lub czterech zdaniach.
2.3. Planowanie
Faza projektowania polega na zaproszeniu członków do rozmowy o marzeniach, zwracając uwagę na konkretne szczegóły. Te szczegóły mogą dotyczyć tego, jak śmiałe stwierdzenia PP można konkretnie zrealizować. Może opisywać wartości, którymi należy się kierować, wzajemne postawy z osobami powyżej i poniżej, współpracownikami, sposób realizacji misji, postrzeganie wspólnoty przez osoby z zewnątrz itp. Aby uczynić ją bardziej konkretną, skorzystaj z metody planowania SMART[37]. Najlepszym sposobem na to jest użycie siatki z „5 W + 1H” (What, Who, When, Where, Which + How), czyli: Co, Kto, Kiedy, Gdzie, Który + Jak, co pokazano poniżej. Najpierw określ konkretne cele z PP, a następnie podaj szczegóły, w jaki sposób można je zrealizować, określając, jakie działania należy wykonać, kim są zaangażowane osoby, kiedy to się stanie, gdzie to się robi, jak to się robi i za którą akcją podążać, za czym itd. Nie dla każdego celu wszystkie te opcje mogą mieć zastosowanie.
Cele |
Co |
Kto |
Kiedy |
Gdzie |
Który |
Jak |
1. |
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
|
|
|
3. |
|
|
|
|
|
|
Dobrze jest zidentyfikować wszystkie wartości zawarte pośrednio lub bezpośrednio w PP i utworzyć akronim za pomocą łatwego do zapamiętania słowa lub wyrażenia.
Następną rzeczą do zrobienia jest wyrażenie idealnej wizji PP w sposób symboliczny. Uchwyć go na rysunku lub w dowolnej formie artystycznej, korzystając z dowolnych dostępnych materiałów. To, co jest ważne w Rozeznaniu Doceniającym, to robić to razem, a nie zostawiać to jednej lub dwóm utalentowanym osobom! To właśnie podczas wspólnego marzenia i projektowania tworzy się więź we wspólnocie.
2.4. Cel
Następnym etapem czterowymiarowego cyklu AI jest Cel. Cel jest strategią podtrzymania procesu planów działania nakreślonych w Projekcie. Ma zagwarantować, że członkowie zaczną wdrażać nowe obrazy wspólnej przyszłości. Zawiera również plan oceny okresowej. Niektóre z przedstawionych strategii to:
- Priorytetyzacja zaprojektowanych celów według ważności.
- Kategoryzacja ich na plany długoterminowe i plany krótkoterminowe.
- Priorytetyzacja potencjalnych projektów zmian od najłatwiejszych do osiągnięcia do najtrudniejszych do wdrożenia.
- Przeliterowanie zobowiązań przez członków.
- Opracowanie planu ewaluacji: określ częstotliwość (jak często przeprowadzana jest ewaluacja postępów).
- Generowanie konkretnych pierwszych kroków do wdrożenia.
- Identyfikacja mierników realizacji: co wskaże na realizację celów.
- Identyfikowanie „szybkich zwycięstw” jako wskaźników sukcesu.
Powinien istnieć plan oceny, aby śledzić postępy w realizacji. Należy ustalić częstotliwość takich spotkań oceniających. Spotkania te pomagają odkrywać pojawiające się historie oraz modyfikować lub dodawać nowe wizje i projekty. W ten sposób cykl 4-D nadal tworzy entuzjazm i spełnienie.
Po zapoznaniu się ze szczegółami powyższych kroków, przejdźmy teraz do jego zastosowania w budowaniu żywej wspólnoty klaretyńskiej.
3. Budowanie Wizji Idealnej Wspólnoty z pomocą AI
Teraz zastosujmy metodę AI 4-D w budowaniu modelu dla naszej wspólnoty. Wszyscy członkowie mają w nim aktywnie uczestniczyć. To, w czym uczestniczymy, będzie miało naturalną odpowiedzialność – presja z zewnątrz nie jest wymagana do realizacji tego, co tworzy grupa.
3.1. Przeprowadzanie fazy ODKRYWANIA
To dzięki „opowiadaniu historii” odkrywamy wspaniałe cechy już istniejące w naszej wspólnocie, które stają się podstawą do stworzenia naszej idealnej wspólnoty. Odkrywamy cechy idealnej wspólnoty na podstawie naszych własnych doświadczeń życia we wspólnocie. Nasze doświadczenia zawierają piękne przykłady własnych lub innych sposobów na radosne i owocne życie we wspólnocie. Aby ułatwić opowiadanie historii, użyj następujących pytań (lub sformułuj odpowiednie pytania w małej grupie).
Pomyśl o szczytowym momencie życia wspólnoty, kiedy byłeś najbardziej radosny, zachęcony i zadowolony. Jaka była ta chwila? Co sprawiło, że było to najbardziej żywe i niezapomniane doświadczenie twojej wspólnoty? Podziel się swoim doświadczeniem w grupie.
Po każdym dzieleniu się grupa identyfikuje najistotniejsze cechy ideałów życia wspólnotowego, zawartych w opowiadanej historii. Kiedy wszyscy skończą dzielenie, macie gotową listę cech, które mogłyby tworzyć idealną wspólnotę. Są „siłami życiowymi” twojej wspólnoty. Siły życiowe to cechy, które najczęściej powtarzają się w opowieściach. Są to mocne strony i atuty, które już istnieją, aby zbudować idealną wspólnotę na określony czas — na przykład na bieżący rok.
Ponieważ chcemy, aby nasza wspólnota była czymś więcej niż jest obecnie, możemy dodać do naszej listy cechy zaproponowane przez Zgromadzenie, aby zintegrować cechy charyzmatyczne z tkanką naszej wspólnoty. W tym celu grupa może dalej odkrywać cechy idealnej wspólnoty chrześcijańskiej z Pisma Świętego i dokumentów Zgromadzenia, a także ideały, które są praktykowane we wspólnotach klaretyńskich gdzie indziej. Materiały, które omówiliśmy w podstawach teoretycznych, można wykorzystać do upiększenia ideałów, za którymi pragniemy podążać.
Tak więc pod koniec pierwszej fazy macie listę „żywych sił”, które są waszymi zasobami jako wspólnoty, na których możecie budować swoje marzenie.
3.2. Wykonywanie fazy MARZENIA
Po odkryciu atutów i mocnych stron wspólnoty na podstawie przeżytych doświadczeń członków oraz cech, które chcesz widzieć częściej, możesz teraz stworzyć wizję wspólnoty na określony rok. Aby wspomóc swoją wyobraźnię przyszłej wspólnoty, w której chcesz żyć, użyj następującej wizualizacji:
Wizualizacja idealnej wspólnoty
Wyobraź sobie, że zostałeś przeniesiony w przyszłość, kiedy twoja wspólnota jest uważana za wzór życia wspólnotowego, który mają naśladować wszyscy inni w twoim Organizmie Większym. Widzisz swoją wspólnotę w idealnej sytuacji – każdy członek jest szczęśliwy, żyjąc w pełni swoim klaretyńskim powołaniem i misją w symfonii współpracy i komunii członków. Jakie rzeczy tam widzisz? – sposób, w jaki członkowie wchodzą w interakcje, pracują i żyją razem? Co ludzie z zewnątrz widzą i podziwiają w tej wspólnocie? Co jej członkowie mówią nowym członkom, przychodzącym do wspólnoty?
To, co dzieje się w wizualizacji, ujmujesz teraz w kilka stwierdzeń. Są napisane tak, jakby działy się teraz (gramatycznie) i w czasie teraźniejszym. Ten idealny obraz wspólnoty, aby był realistyczny, powinien być powiązany z listą zasobów utworzonych na etapie odkrywania. To, co teraz umieściłeś w kilku stwierdzeniach, to Twoja Prowokacyjna Propozycja (PP) dotycząca Twojej wspólnoty. Prowokacyjna Propozycja to stwierdzenie opisujące twoją idealną wspólnotę – „żyje” cechami, których najbardziej pragniesz. Podaj tytuł lub baner dla PP.
Adoratorzy i słudzy
Zakorzenieni w adoracji i poszukujący woli Bożej, jesteśmy wspólnotą napełnioną ogniem miłości, „wychodzącą” w komunii, aby realizować naszą misję. Nasza wspólnota jako „wyraz naszej misji” wyraża radość życia konsekrowanego, wzajemną miłość, troskę o ziemię, docenienie różnorodności; wzmacniamy się, towarzyszymy i wspieramy się nawzajem w realizacji misji. Nasi współpracownicy (siostry i świeccy współpracownicy w misji) oraz odbiorcy naszej służby są zachwyceni nami i z radością uczestniczą we wspólnej misji, gdy aktywnie łączymy siły z lokalnym Kościołem. Nasza wspólnota jest w Prowincji wzorem słuchania wskazówek władz i podążania za wizją Zgromadzenia.
Przyjrzyjmy się następującemu PP jako modelowi:
Tutaj mamy PP, który odpowiada temu, jak członkowie jako wspólnota żyją w relacji do Boga, do siebie nawzajem i do innych; oraz określa jakość zaangażowania w misję. Mówi o tym, jak wspólnota jawi się współpracownikom, odbiorcom misji, prowincji i diecezji, w której wspólnota istnieje. Jest prowokacyjna w tym sensie, że twierdzi, że jest wzorem podziwianym w Prowincji i może być naśladowana przez innych. Tytuł „Adoratorzy i słudzy” ukazuje istotne cechy wspólnoty misjonarzy zakotwiczonych w modlitwie, która wyrusza, aby pełnić posługi.
Teraz PP jest krótkim, ogólnym stwierdzeniem, musimy zaprojektować szczegóły rzeczywistego wprowadzenia go w życie. Zrobimy to w kolejnym etapie.
3.3. Faza planowania
W Prowokacyjnych Propozycjach macie pożądaną rzeczywistość wspólnoty, wyrażoną w odważnych i prowokacyjnych słowach. Teraz musicie wspólnie stworzyć (współtworzyć) pożądaną rzeczywistość, identyfikując dalej wartości, do których należy dążyć, określając małe i duże kroki, struktury, które należy zastosować, itp., aby zrealizować Marzenie.
Konkretnie oznaczałoby to:
- Identyfikację różnych celów zawartych w Prowokacyjnej Propozycji.
- Określenie wartości, do których należy dążyć, aby osiągnąć cele.
- Określenie kroków, które należy wykonać, aby spełnić powyższe punkty 1 i 2.
Krótko mówiąc, projektujemy Cele, Wartości i Plan Działania[38]. Zgodnie z powyższym modelem PP możemy wykonać projektowanie w następujący sposób (na przykład):
Cele
- Zakorzenieni w adoracji i poszukujący woli Boga
- Towarzyszenie członkom: budowanie komunii
- Współpraca i wsparcie w misji
- Model dla wspólnoty klaretyńskiej
Określamy cele zapisane w PP.
Wartości: Teraz zidentyfikuj wartości zawarte bezpośrednio lub pośrednio w Prowokacyjnej Propozycji, które należy przećwiczyć i uwidocznić, aby PP naprawdę było przeżywane. Wartości wyraźnie obecne w powyższym PP to radość, miłość, uznanie, upodmiotowienie, współpraca, a wszystkie wartości klaretyńskie są zawarte, ponieważ wspólnota twierdzi, że jest wzorem wspólnoty klaretyńskiej[39].
Utwórz akronim: Jeśli to możliwe, utwórz akronim z tymi wartościami. Być może będziesz musiał poszukać synonimów terminów lub rozwinąć frazy, aby pasowały do liter akronimu. Lepiej, aby był krótki, aby można go było łatwo zapamiętać. Przykładowy akronim:
„ADORERS” (adorujący) może uchwycić wiele istotnych cech powyższego PP:
A – Adoracja (modlitwa) jako źródło energii
D – (Dedication) – Oddanie misji
O – (Obedience) – Posłuszeństwo Bogu i władzom
R – (Respect) – Szacunek i cześć dla wszystkich
E – (Empowering) – Wzmacniający i przyjazny dla środowiska
R – (Renewal) – Odnowa poprzez uczenie się i otrzymywanie informacji zwrotnej
S – Słudzy Słowa
b) Plan SMART
Zrób wykres ze szczegółami Planu Działania. Można stosować różne formaty, jak opisano wcześniej, używając formularza „5W + 1H” lub innej siatki bardziej odpowiedniej do rodzajów działań, które prowadzicie we wspólnocie. To, co należy wydobyć, to szczegóły, którymi należy się zająć, aby zrealizować Marzenie. W związku z tym powinien zawierać czynności do wykonania, sposób ich wykonania, kto byłby wykonawcą itp. Wypełnij również pozostałe kolumny, jeśli są istotne. Na przykład, kiedy ma zostać osiągnięty cel, jakie są kamienie milowe do osiągnięcia dla konkretnego projektu i kiedy (np. kiedy należy zaznaczyć półmetek?), kim są ludzie odpowiedzialni, jakie role każdy z nich ma do odegrania, gdzie ma się odbyć wydarzenie, jakie są zasoby i przygotowania do konkretnego wydarzenia itp. Jako przykład patrz załącznik 1.
Symbol: Po czwarte, członkowie mogą przedstawić charakterystykę wspólnoty za pomocą odpowiedniego symbolu, ujmującego różne aspekty. Rozeznanie Doceniające to podejście oparte na współtworzeniu. Wspólna praca sama w sobie buduje komunię i więź. Umieszczenie tak stworzonego symbolu w widocznym miejscu, widocznym dla członków wspólnoty, będzie im stale przypominać o ideale, do którego dążą. Oto przykładowy symbol:
(symboliczne przedstawienie Fazy Planowania we wspólnocie)
c) Wykonanie fazy Zobowiązań
To, co zostało zaprojektowane, ma teraz zostać wdrożone. Aby ułatwić działania, musimy mieć pewne strategie. Sugerowane są następujące rzeczy:
- Członkowie określają, co każdy z nich zamierza zrobić, aby zrealizować Marzenie. Określenie kilku pilnych działań wprowadziłoby je w życie natychmiast.
- Umieść na tablicy tabelę z zaznaczonymi kamieniami milowymi do osiągnięcia zaplanowanych projektów i ich realizacji. Umieść również w widocznym miejscu we wspólnocie Prowokacyjną Propozycję, plan SMART i symboliczny projekt jako stałe przypomnienie członkom tego, kim są i co powinni robić.
- Sformułuj plan oceny, aby ocenić, czy plany są realizowane.
Cele |
Kryteria ewaluacji |
Częstotliwość ewaluacji |
Być zakorzenionym w życiu duchowym |
Jaki jest procent uczestnictwa członków w modlitwach porannych i wieczornych? |
Comiesięczny dzień skupienia |
kolejne cele |
…………………………………. …………………………………. |
|
Współpraca |
Ile osób uczestniczyło w spotkaniu, ile się podzieliło itp. |
Co trzy miesiące przeprowadzaj spotkanie ewaluacyjne |
- Członkowie oceniają swoje zaangażowanie w projekty, dzieląc się ze swoim mentorem i/lub kierownikiem duchowym.
Wdrażając nasze projekty w życie, mamy nowe historie i odkrycia. Prowadzi to do większych marzeń i bardziej efektywnych projektów. W ten sposób AI jest cyklem działań, które nieustannie ewoluują i rozwijają się. AI to metoda współtworzenia, dzięki której doświadczysz ciepłych relacji we wspólnocie i entuzjazmu współpracy w misji. W ten sposób budujesz nieustannie aktywną Wspólnotę Marzeń.
Wnioski
Marzenie o idealnej wspólnocie to jedno; a kolejną rzeczą jest przebudzenie się ze snu i ciężka praca nad przełożeniem tego marzenia na rzeczywistość. Na każdej Kapitule Generalnej, Kapitule Prowincjalnej i Zgromadzeniu Generalnym dyskutujemy i marzymy o przeżywaniu naszego życia wspólnotowego w sposób bardziej dostosowany do Ewangelii i stylu wczesnochrześcijańskiej wspólnoty. Nie rezygnujmy z marzeń. To, co musimy zrobić, to naprawdę ciężko pracować przy ich realizacji. Wspólnota jest dla nas pierwszym aktem misji[40]. Budowanie wspólnoty to nasze powołanie i misja. Nie musimy rozpaczać: bo to także marzenie Boga. A jeśli Bóg z nami, któż przeciwko nam?[41] Marzmy razem z Bogiem, a potem zbudźmy się, projektujmy i przełóżmy marzenia na rzeczywistość!
Pomocne zasoby
- Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Życia Braterskiego we Wspólnocie (Rzym, 1994). Dostępne pod adresem: PRZYPISY: ">www.vatican.va – Dostęp: 30.12.29.
- David L. Cooperrider & Diana Whitney, Appreciative Inquiry. A Positive Revolution in Change. (Berrett-Koehler Publishers, Inc. – San Francisco, 2005).
- David L. Cooperrider, Diana Whitney, & Jacqueline M. Stavros, Appreciative Inquiry Handbook. For Leaders of Change. (Crown Custom Publishing, Inc. & Berret-Koehler Publishers, Inc. – Brunswick/San Francisco, 20082).
- Jacqueline Bascobert Kelm, Appreciative Living. The Principles of Appreciative Inquiry in Personal Life. (Venet Publishers – Charleston, SC, 20153).
- James Kannanthanam CMF, “Appreciative Inquiry: Shifting Paradigms for Community Living,” in Sanyasa Journal of Consecrated Life, Vol V, No.1, January-June 2010, pp.53-66
- James Kannanthanam CMF, Shifting Leadership Paradigms: A Case Study Using Appreciative Inquiry (Claretian Publications – Bangalore 2009).
- Sarah Lewis, Jonathan Passmore, Stefan Cantore, Appreciative Inquiry for Change Management. Using AI to facilitate organizational development. (Kogan Page Limited – London, 2008).
- Online community and resources for Appreciative Inquiry, available at: www.centerforappreciativeinquiry.net – Access: 30/12/2019.
Załącznik 1
Cele |
Co[42] |
Jak[43] |
Kiedy[44] |
Kto/Który[45] |
Gdzie |
1. Zakorzenieni w życiu duchowym i szukający woli Bożej |
Bycie adoratorami, ludźmi modlitwy; zainteresowanie odnową duchową; skoncentrowanymi na Słowie Bożym; rozeznanie wspólnotowe. |
Znaczenie modlitwy wspólnotowej; dni skupienia; codzienna wspólnotowa lektura fragmentu Autobiografii, Konstytucji lub dokumentów klaretyńskich |
Codzienne modlitwy poranne i wieczorne, czytanie Konstytucji przed obiadem. |
Korzystanie z książek o życiu duchowym. Refleksje poszczególnych członków na zmianę. |
Rekolekcje wspólnie z sąsiednimi wspólnotami klaretyńskimi w różnych miejscach. |
Towarzyszenie członkom i budowanie jedności |
Promuj piękno wspólnoty i reaktywuj nasze braterskie przymierze; Uczyń nasze życie braterskie przejrzystym i radosnym głoszeniem Królestwa; Wzmocnienie poczucia przynależności i współodpowiedzialności wspólnotowej; Przebaczenie i pojednanie, aby uleczyć nasze rany. |
Dbałość o potrzeby członków; Obchody ważnych dni; Częste działania wspólnotowe; Kultywuj sztukę słuchania (we wspólnocie i poza nią), troskę o drugiego, duchowe dzielenie się, braterskie relacje, przejrzystość w dzieleniu się dobrami; Dbajcie o siebie nawzajem, ciepłe relacje; Opowiadanie historii: dzielenie się doświadczeniami podczas posiłków; Wzajemne dźwiganie ciężarów; uwaga na mowę; duch gościnności; szacunek dla każdego; opiekę nad chorymi. |
|
|
|
Współpraca i wsparcie misji |
Duch dialogu; akceptacja i wzajemne uznanie; wspólne rozeznanie naszych posług i usług; Docenianie i zachęcanie do dobrych działań członków; Wspieranie pracy zespołowej; wspólna misja; Aktywna współpraca z Kościołem lokalnym. |
Świętowanie zwycięstw; Mieć czas na dzielenie się historiami dnia/tygodnia i słuchanie, przekazywanie i otrzymywanie informacji zwrotnych, uczenie się itp. Wykorzystywanie darów i talentów w służbie misji; Współdzielenie w zarządzaniu; Współpraca w posłudze; Włącz w rozeznanie innych, którzy podzielają naszą misję i charyzmat. |
|
|
|
Wzór dla Wspólnoty Klaretyńskiej |
Bycie Sługami Słowa; Serce Maryi jako fundament; Pierwszeństwo elementów Założyciela i Klaretyńskich; Serdeczność; Dyspozycyjność dla misji; gotowość do cierpienia dla misji; Rozpalać ogień miłości; Słuchanie wskazówek władz. |
Czytanie Słowa Bożego osobiście i wspólnotowo; Pielęgnowanie celebracji maryjnych i pobożności, zwłaszcza różańcowej; Codzienna celebracja Eucharystii; Udostępnienie definicji Syna Niepokalanego Serca Maryi; Aktywnie uczestniczyć w planach i programach Prowincji; Studium dokumentów Zgromadzenia. |
|
|
|
PRZYPISY:
[1] Misjonarze Klaretyni, Deklaracja XXIV Kapituły Generalnej “Ludzie płonący Miłością”, Rzym 2009, 16.
[2] Papież Franciszek, Papież w Santa Marta: Nie bój się marzyć. Dostępne w: Raporty Rzymskie: www.romereports.com Dostęp: 30.12.2019
[3] Por. Wj 12,38.
[4] Por. Wj 25.
[5] Por. Dz 1,8; J 3,16; Kol 3,11.
[6] Por. Ef 4,15.
[7] Por. Kol 3,9.
[8] Por. Rz 12,10; 1 Kor 12,25; Ga 5,13; 1 Tes 4,18. 5,11; Flp 4,2.
[9] Por. Ga 6,2; 1 Tes 5,14; Ef 4,32; 1 Tes 5,15; Kol 3,13.
[10] Por. Kol 3,13; Rz 15,7.
[11] Por. Jk 5,16; Ef 5,21.
[12] Por. Jk 4, 11.
[13] Por. Jk 5, 9.
[14] Por. Hbr 10, 25.
[15] Por. Hbr 10, 24.
[16] Rdz 1, 26.
[17] Por. Ap 7, 9.
[18] 2 P 3, 13.
[19] Jan Paweł II, Vita Consecrata, 95.
[20] Por. Konstytucje 10, 15.
[21] Por. Konstytucje 11.
[22] Por. Konstytucje 12.
[23] Por. Konstytucje 13.
[24] Por. Konstytucje 16.
[25] Por. Konstytucje 17.
[26] Por. Konstytucje 18.
[27] Por. Konstytucje 18.
[28] Por. Misjonarze Klaretyni, Deklaracja XXV Kapituły Generalnej, Missionarii Sumus, 67, 1-2.4.
[29] Por. MS 67, 3.5-7.
[30] Por. MS 68.
[31] Por. MS 69.
[32] Por. MS 70, 1-5.
[33] Por. MS 71, 1-4.
[34] Por. MS 72, 1-4.
[35] Por. MS 73-75
[36] Jedno z najlepszych źródeł w temacie komunikacji współczującej i bez przemocy, zobacz: Nonviolent Communication: A Language of Life Marshalla B. Rosenberga.
[37] SMART to akronim zapewniający, że propozycje są konkretne, mierzalne, osiągalne, realistyczne i ograniczone w czasie (Specific, Measurable, Achievable, Realistic, and Time-bound).
[38] Czyniąc to, korzystacie z zasobów teoretycznej dyskusji na temat różnych podanych tam modeli. Zwróćcie szczególną uwagę na najlepsze praktyki w innych wspólnotach klaretyńskich, które mogą być punktem odniesienia dla budowania waszej wspólnoty. Idealnie byłoby, przed warsztatami AI, przeznaczyć jeden dzień na refleksję i studiowanie różnych modeli.
[39] Lista sił życiowych w Odkryciu przedstawia atuty i mocne strony realizacji Marzenia, ale tutaj, lista wartości określa wyniki.
[40] Por. Misjonarze Klaretyni, Deklaracja XXII Kapituły Generalnej: W Misji Prorockiej, Rzym 1997, 28.
[41] Por. Rz 8,31
[42] Działania, zachowania
[43] Strategie
[44] Ramy czasowe i kamienie milowe
[45] Zasoby